Buitenland

Met militairen aan de Europese oostgrens, economische sancties, en de aanpak van de kartelpraktijken van energiereus Gazprom, stellen Europa en de Verenigde Staten zich sinds de annexatie van de Krim hard op tegen Rusland. Dat is noodzakelijk, maar uiteindelijk heeft Europa Rusland nodig, denkt de Brit Mark Leonard.

Hij is directeur van de denktank Europese Raad voor Buitenlandse Betrekkingen. Leonard pleit voor een Europees beleid dat niet alleen waakt voor Russische inmenging in de Europese Unie, maar juist ook de noodzaak van (economische) samenwerking erkent.

Is Rusland een bedreiging voor Europa?
“Vanuit Amerikaans perspectief is het voornaamste probleem de Russische poging om grenzen te wijzigen. Washington wil dat Rusland daarvoor een hoge prijs betaalt, om zo de bondgenoten in Azië en het Midden-Oosten gerust te stellen. Die vrezen dat bijvoorbeeld China soortgelijke ambities heeft. Het lastige van de Oekraïne-crisis is echter dat het niet alleen draait om grondgebied.

Voor president Poetin gaat het vooral om overleven in de binnenlandse politiek en het behoud van de Russische soevereiniteit zonder bemoeienis van buiten. Zijn ultieme doel is vrijheid van handelen en laten zien dat hij bepaalt wat er gebeurt. Poetin wil tegenwicht bieden aan wat hij ziet als een westers plan om invloed in zijn achtertuin uit te oefenen. Als Oekraïne zich ontwikkelt tot een stabiel pro-westers land zou dat een bedreiging vormen voor de binnenlandse macht van Poetin. De beste middelen daartegen zijn destabilisatie van andere landen en het creëren van een ring van landen rondom Rusland die vrij zijn van westerse bemoeienis.

Voor Europa is de Russische dreiging niet zozeer militair. Het Europese bouwwerk van na de Koude Oorlog ligt onder vuur. We vervingen geopolitieke strijd door democratie, wederzijdse afhankelijkheid en rechtsregels. Als het gaat over het bewapenen van Oekraïne liggen beleidsmakers en analisten in de Verenigde Staten en Europa ver uit elkaar. Als het doel is om Rusland te straffen, is bewapening een goed idee. Maar als je het conflict wilt bevriezen, dan zou het natuurlijk erg onverstandig zijn. Voor Europa zit de dreiging verder in Russische pogingen om de postmoderne waarden waar de Europese Unie op is gebaseerd, in de lidstaten zelf te ondermijnen.”

Bron: Trouw @ 30 Juli 2015 – https://www.trouw.nl/home/rusland-rommelt-aan-de-grenzen~a849ce38